Julian Assange
618 weken van vrijheidsberoving voor het vertellen van de waarheid
618 weken van vrijheidsberoving voor het vertellen van de waarheid
Illustré par :
Sinds de zomer van 2018 blijkt uit protesten als reactie op de aanhoudende milieuramp hoe groot de bezorgdheid is. Duizenden mensen gaan regelmatig de straat op om uiting te geven aan hun woede over de aangerichte schade. Ecologie, globaal gereduceerd tot klimaat, krijgt
meer ruimte in de media en publieke debatten. In België heeft de Ecolo-partij bij de gemeenteraadsverkiezingen van november 2018 veel succes. De premier zag zelfs een samenzwering: de media-aandacht voor de opwarming van de aarde zou de Ecolo-partij hebben gediend ( « Als de RTBF op zaterdag zijn nieuwsprogramma van 19.30 uur opent over de klimaatverandering, weten we dat alles zo is opgezet dat Ecolo wint »).
Hoewel uit de gezamenlijke constateringen blijkt dat de situatie steeds ernstiger wordt, zijn de voorstellen merkwaardigerwijs nog zeer licht. De « alternatieven » die worden aangedragen om de sociaal-economische en milieuproblemen aan te pakken, lijken geen verband te houden met de ernst van de situatie en met het besef van de vele verschijnselen die worden veroorzaakt door het dominante economische, kapitalistische, produktivistische en technologische systeem. De ICT-sector (informatie- en communicatietechnologie) wordt stilaan het hart van deze aan de gang zijnde ecologische ramp, met alle sociale, gezondheids- en politieke gevolgen van dien. Het is echter totaal afwezig in de debatten, of wordt zelfs gezien als de remedie die in bijna alle politieke horizonten wordt verdedigd.
Een voorbeeld illustreert dit punt. Op 20 november 2018 interviewde de gratis, door advertenties gefinancierde krant Métro met Karine Mauvilly Philippe Bihouix, auteur van nuttige boeken als L’âge des low-tech: Vers une civilisation techniquement soutenable en Le désastre de l’école numérique: plaidoyer pour une école sans écrans. Eerder publiceerde hij een academisch boek in 2010, Welke toekomst voor metalen? Metaalschaarste: een nieuwe uitdaging voor de samenlevingIn dit artikel toont hij aan dat duurzame ontwikkeling en groen kapitalisme onmogelijk zijn omdat zij gebaseerd zijn op technologieën waarvoor metalen nodig zijn, waarvan sommige hun productiepiek hebben bereikt. In het interview met het dagblad Métro hekelt Philippe Bihouix de winning van delfstoffen en aardolie tegen steeds hogere milieukosten, waarmee geen rekening wordt gehouden, en herhaalt hij nog eens dat « high tech ons wegvoert van een duurzame wereld « (1). Dit weerhoudt de krant er niet van een volledige pagina, met tweemaal zoveel ruimte als het interview, te wijden aan« Zeven toepassingen voor een groenere levensstijl », waarbij vooral de nadruk wordt gelegd op individuele inspanningen. Een symbolisch voorbeeld van hoe de media onomkeerbare milieuschade kunnen beschrijven en op de volgende bladzijde mensen proberen te doen geloven dat de problemen zullen worden opgelost met kleine maatregelen of gadgets die de extractivistische voetafdruk alleen maar vergroten.
Geen wonder, afkomstig van een gratis krant. De behandeling van ecologie in de algemene media, die als serieuzer worden beschouwd, verschilt nauwelijks van wat Metro biedt. Deze « grote » media, die niet bekend staan om hun onafhankelijkheid omdat zij bijna uitsluitend in handen zijn van grote families of grote kapitalistische groepen, worden ook gefinancierd door reclame en door de staat en zijn steun aan de pers.
UNANIMITEIT IN DE MEDIA OVER TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG
Maandag 13 augustus 2018, in Le Soir : robots zullen belastingagenten vervangen, leren we op de voorpagina. We vernemen dat de financiële administratie zich ten doel heeft gesteld tegen 2025 een papierloze administratie met volledig gedigitaliseerde processen te worden. Is het publiek geraadpleegd? Is dit wenselijk en haalbaar? In welk belang wordt dit opgelegd? Deze vragen lijken onnodig uit de woorden van de journalist. Inderdaad, Le Soir wijst op deze burgers die zich verzetten tegen vooruitgang, in verband met huurcontracten: » Ondanks de lancering van de toepassing « mijn huur », waarmee verhuurders hun huurovereenkomsten rechtstreeks via internet kunnen laten registreren, blijft 52% van hen zich fysiek naar de 42 registratiekantoren van de FOD Financiën begeven . Dit past niet bij de FOD Financiën, die het aanbod van lokale fysieke diensten wil verminderen en deze op korte termijn wil afschaffen! Opnieuw wordt AI (zeer kunstmatige intelligentie) naar voren geschoven als de oplossing om deze zelfbenoemde vooruitgang te bereiken.
In zijn editie van dinsdag 31 juli heeft Le Soir een volledige pagina gewijd aan « de waanzinnige projecten van Google « . Echter, niets zeer kritisch behalve vaag vermelding van een reputatie voor gekke experimenten en een zeer bijzondere bedrijfscultuur in Google X Labs. Voor de journalist zijn projecten zoals Loon van Company X (voorheen Google X Labs), dat de toegang tot het internet in de meest afgelegen gebieden van de planeet wil ontwikkelen door gebruik te maken van met helium gevulde stratosferische ballonnen, geen probleem. Deze ballonnen kunnen een 4G-netwerk leveren binnen een straal van 80 km. Zonder ook maar de geringste vraagtekens te plaatsen bij de commerciële, politieke, veiligheids- en geostrategische belangen van dit project, deelt de krant mee dat het werd gebruikt na overstromingen in Peru en orkanen in Puerto Rico. Google voert zogenaamde sociale missies aan die zijn gebaseerd op het geloof in vooruitgang om elke technologie te rechtvaardigen; en het discours passeert als een brief in de media die voortdurend hun neutraliteit verkondigen. Een ander project: « Wing, dat concurreert met Prime Air van Amazon, wil de levering [de marchandises] door drones die niet door een mens worden bestuurd, veralgemenen om de koolstofkosten van de levering te verminderen . Een ecologisch project was dus een gewaagde zet.
Gezien al deze grootmoedige plannen is het niet verwonderlijk om in december 2018 te lezen over het ontstaan van een innovatiebeginsel dat het licht zou moeten zien in de Europese wetgeving, « bedacht om het voorzorgsbeginsel te neutraliseren « , dat toch al niet erg restrictief is.
WIE ZEI « TECHNOLOGISCH OPLOSSISME « ?
Wie de krant Le Monde doorbladert, komt van alles te weten, en soms ook het tegendeel, maar vooral de voordelen van de digitale technologie en haar laatste, met veel publiciteit omgeven avatar, de « kunstmatige intelligentie « . Een kleine bloemlezing van enkele van de zelfverklaarde voordelen die in de pers zijn gemeld(2): « Wat de Notre Dame de Paris betreft, bieden 3D historische reconstructies en digitale architectuurmodellen waardevolle documentatie voor de wederopbouw van het door de vlammen verwoeste monument » . (17 april 2019). « In de Veolia-fabriek in Amiens vergemakkelijkt een mechanisch sorteersysteem dat door een robot wordt uitgevoerd, het werk van de operators . (15 april 2019). » Gezondheid, landbouw of onderwijs…, de Indiase stichting Wadhwani AI wil technologie in dienst stellen van de strijd tegen armoede in opkomende landen… Kunstmatige intelligentie (AI) is nieuwe gebieden aan het verkennen. Het zou binnenkort in India gebruikt kunnen worden om de sterfte te verminderen. « (11 april 2019)
Helaas is er in de media weinig of niets te vinden over het verzet tegen Linky of, vooral, tegen 5G, dat is aangekondigd als « het belangrijkste instrument in de strijd tegen het terrorisme ». een ongekende maatschappelijke verandering op wereldschaal » volgens artsen, wetenschappers, leden van milieuorganisaties en burgers die een recente oproep hebben ondertekend om 5G tegen te houden.(3) Zij roepen op tot onmiddellijke actie om de mensheid en het milieu te beschermen overeenkomstig de ethische vereisten en de internationale verdragen. Andere krantenkoppen vertellen ons daarentegen dat kunstmatige intelligentie het mogelijk zal maken voedselcrisissen te voorspellen, de 460.000 bijdragen aan het door Emmanuel Macron georkestreerde « grote debat » te verwerken, je natuurreis te organiseren dankzij toepassingen, hoe AI zal reageren op ontwikkelingsvraagstukken…
De digitale wereld, en meer in het algemeen de technologische wereld, is in de debatten over ecologie grotendeels over het hoofd gezien, en dit doet ook de vraag rijzen naar het gewenste economische model. Het integreren van deze gegevens in de analyses en beschouwingen voor sociale en ecologische mobilisaties is noodzakelijk als men, zowel in het Noorden als in het Zuiden van de planeet, werkelijk wil strijden tegen de ongelijkheden, de uitbuiting van de natuur en voor een waardige samenleving. Aan de kant van de protestbewegingen, die kritischer staan tegenover het dominante discours en tegenover de grote kapitalistische media, is er een vraag naar sociale en ecologische rechtvaardigheid, die dus een grondige verandering van model vereist. De beschouwingen en beweringen over extractivisme zijn al enkele jaren geïntegreerd, maar nog niet gekoppeld aan een globale analyse van de implicaties in termen van weigerende onbeperkte technologische ontwikkeling.
De digitale omschakeling zoals die nu wordt uitgevoerd, draagt meer bij tot de klimaatverandering dan dat zij deze helpt voorkomen. Dit wordt erkend in het rapport over de milieu-impact van digitaal dat in oktober 2018 is gepubliceerd door The Shift Project, een denktank voor de koolstoftransitie. Het aandeel van de digitale sector in de uitstoot van broeikasgassen is sinds 2013 met de helft toegenomen, van 2,5% tot 3,7% van de totale wereldwijde uitstoot.
De beschouwing van technologieën als factoren van vervuiling en ongelijkheid ontbreekt volledig in de discussies. Hoewel het natuurlijk heel belangrijk is te eisen dat de luchtvervoersstromen worden teruggedrongen, het landbouwsysteem wordt omgevormd tot een boerensysteem en een dieet wordt gevolgd dat 5 tot 10 keer minder dierlijke eiwitten bevat — twee van de maatregelen die het vaakst worden voorgesteld — moet ook worden overwogen het digitale totalitarisme aan de kaak te stellen, aangezien de ICT-sector sinds 2009 evenveel heeft verbruikt als de wereldwijde burgerluchtvaart. Bovendien transformeren ICT’s nu alle gebieden van het leven: huisvesting met persoonlijke assistenten zoals Alexa en verbonden steden, verbonden landbouw met de invasie van allerlei machines die taken uitvoeren die vroeger door mensen werden gedaan, werk met het verdwijnen van 10 tot 50% van de banen (afhankelijk van de schattingen), vervoer ook binnengevallen door overmatige digitalisering, met inbegrip van zogenaamde autonome auto’s die zelfs door de Ecolo-partij worden gepromoot. Een Ecolo-partij die er geen probleem in ziet om een speltoepassing op smartphones voor te stellen « om jongeren op te voeden « . Begin maart 2019 heeft zij het spel Planet Alert gelanceerd om « een meer horizontaal, participatief en egalitair model » te bevorderen, aldus de mededeling die dit spel moet promoten.
Zoals Bruno Poncelet in studies en op conferenties heeft aangetoond, is het veelvuldige en toenemende gebruik van verschillende technologieën niet het resultaat van een natuurlijke beweging in de geschiedenis. Deze technologische invasie die iedereen in 2019 omringt, komt met name van de aanbevelingen van Digital Europe, een groep machtige Aziatische, Amerikaanse en Europese handelsfirma’s die zich organiseren om hun belangen bij de Europese Unie te verdedigen. » Een van hun werkstromen bestaat erin de betekenis en de legitimiteit van de digitale transformatie van het bedrijf in het algemeen te verdedigen. « Het is niet verrassend dat veel van dezelfde retoriek te vinden is in een groot aantal beleidsrapporten van regeringen (of op de officiële website van de Europese Commissie) over digitale projecten. Zij bevestigen allemaal hetzelfde idee: digitale instrumenten zijn van algemeen belang zolang wij er controle over hebben, hetgeen impliceert dat wij zo snel mogelijk moeten handelen om onze samenlevingen te digitaliseren… Maar wat betekent concreet « de samenleving digitaliseren « ? Voor Digital Europe kan dit in één zin worden samengevat: « We moeten (ten minste op Europese schaal, zo mogelijk op wereldschaal) een digitale markt tot stand brengen die zo mondiaal mogelijk is .(4)
De Europese Unie financiert indirect ook bewoonbare drijvende platforms voor leven in internationale wateren, een project dat onder meer wordt aangestuurd door transhumanistische libertariërs in Silicon Valley, zoals Peter Thiel, mede-oprichter van PayPal en al lang investeerder in Facebook. In 2009 verklaarde hij dat hij « niet langer gelooft dat vrijheid en democratie verenigbaar zijn … ». Hij zei ook dat hij « gekant was tegen de ideologie van de onvermijdelijkheid van de dood « . Een andere leider van dit project, Joe Quirck, kondigde in een essay aan « hoe drijvende naties het milieu zullen herstellen, de armen zullen verrijken, de zieken zullen genezen en de mensheid zullen bevrijden van politici « . Het artikel in Le Monde over dit project(5) legt uit dat de financiering van dit eilandleven mogelijk zal worden gemaakt door een cryptocurrency, ethereum, en dus snelle internetverbindingen zal vereisen. Uiteraard zou dit project ook ten goede komen aan de bevolkingsgroepen die reeds bedreigd worden door het stijgende waterpeil.
DIGITALE VRIJGEVIGHEID
In november 2018 heeft de Europese Commissie het Wifi4EU-initiatief aangekondigd. Tot 2020 is een budget van 120 miljoen euro beschikbaar voor 8 000 gemeenten binnen de grenzen van de EU. Niets erg ingewikkelds, geen milieu- en gezondheidsmaatregelen gepland door de overheid. Gemeenten konden« online een coupon aanvragen ter waarde van 15 000 euro elk « . Wat houdt het eigenlijk in? « Met deze bon kan de gemeente een Wi-Fi-toegangspunt installeren op openbare plaatsen, zoals gemeentehuizen, openbare bibliotheken, musea, openbare parken of openbare pleinen . Een initiatief dat iedereen ten goede zou komen en dat zelfs als ethisch zou kunnen worden omschreven, aldus hun mededeling: » Het gebruik van door het WiFi4EU-initiatief gefinancierde netwerken zal gratis zijn. Deze netwerken zullen vrij zijn van reclame en zullen geen persoonlijke gegevens.(6)« Hoe de digitale kloof te overbruggen? Maar wordt deze kloof niet zelf veroorzaakt door de instellingen die aan alle kanten verbondenheid hebben bevorderd?
Dit digitale kapitalisme, dat nauw verbonden is met multinationals, wordt door linkse en milieubewegingen aan de kaak gesteld, maar het is moeilijk te confronteren. Er kunnen echter meerdere tegenstellingen en werkingswijzen zijn. Elk gebruik van Google, of het nu via Youtube is of voor een Doodle (het afspreken van een datum voor een vergadering), komt helaas neer op het verrijken van deze multinational en dus op het financieren van hun transhumanistische projecten (Ray Kurzweil, hoofdingenieur bij Google, wil tegen 2040 een menselijk brein op een computer transplanteren). Het gaat er niet om alle technologie te verwerpen, maar haar in een systemisch kader te plaatsen, de vooruitgang in vraag te stellen en de betwistingen en beschouwingen te verruimen: de strijd tegen het extractivisme en tegen de ecologische schulden impliceert een verwerping van de digitalisering van de wereld. Ecologie en digitale technologie zijn even onverenigbaar als ecologie en kapitalisme.
Robin Delobel
