STAD-MACHINE, MAATSCHAPPIJ VAN DWANG

Achter de ogenschijnlijke chaos van deze « wereld in beweging » gaat een min of meer verborgen objectieve samenhang schuil, waartoe de technocratische macht — via haar veelvoud van politieke, staats‑, economische, wetenschappelijke, mediakanalen enzovoort — aanleiding heeft gegeven. — Ons wordt gevraagd ons aan te passen — of te verdwijnen. Het is om deze samenhang te actualiseren dat het overzicht Pièces et main d’oeuvre al zo’n twintig jaar bezig is. Hier volgt een samenvatting die is gepresenteerd op de Technologos-conferentie in september 2019 in Parijs.

Eerst een technologische update. Het draadloze 5G-netwerk met ultrasnelle verbindingen is zijn antennes aan het opstellen. Transhumanistisch ondernemer Elon Musk stuurt 20.000 satellieten rond de hemel. Wereldwijd worden meer dan 1.000« slimme steden » gepland, waarvan de helft in China. Frankrijk test Alicem, een op smartphones gebaseerde « digitale identiteitsoplossing voor de overheid  » met gezichtsherkenning, om tegen 2022 100% van de overheidsdiensten te dematerialiseren.

De slimme stad is het product van digitale technologie en metropolisering. De technocraten vertellen ons dat 80% van de wereldbevolking tegen 2050 in metropolen zal zijn gepropt. Vandaar de behoefte aan een rationele organisatie van de openbare orde, d.w.z. een bevolkingspolitie , in de zin van beheer en discipline, geoptimaliseerd door een gecentraliseerde en geautomatiseerde controle. Alleen op die manier kan de stadsmachine haar netwerken, haar stromen en voorraden van goederen en personen vloeibaar maken, om blokkades en breuken te voorkomen.

De wiskundige Norbert Wiener had het aan het eind van de oorlog getheoretiseerd: de mens is de fout; zijn grillige beslissingen moeten worden vervangen door een rationeel, mechanisch systeem, cybernetica van het Griekse kuber , ‘piloot’. Gevoed door gegevens uit alle sectoren van het stadsleven produceert de « bestuursmachine « , zoals zij in 1948 door de wetenschappelijke columnist van Le Monde , Pierre Dubarle, werd genoemd, de allerbeste technische oplossing.

De stedelingen van 1948 (Orwell uitgezonderd) zouden het idee fantasievol hebben gevonden. De Smartians van 2020 hebben zich aangepast aan digitaal functioneren: interconnectie van hun communicerende objecten, sensoren en chips verspreid in stadsmeubilair en de omgeving, netwerken(smartgrids, enz.), enz.), vervoersbewijssystemen, videobewakingscamera’s met gezichtsherkenning en nummerplaatlezing; « aanbevelingen » van algoritmen om hun keuzes en hun dagelijks leven te sturen; aanpassing van hun loopsnelheid aan de verkeersstroom volgens de beginselen van de vloeistofmechanica⁽¹⁾ Inschakeling van automatische apparaten op basis van in real time verzamelde en geanalyseerde gegevens (aantal smartphones dat in een bepaalde straat wordt gedetecteerd, gedragsafwijkingen in de openbare ruimte, bezettingsgraad van de openbare banken, analyse van het energieverbruik in real time, …).

Hier is dus de vervulling van het ontwerp dat Engels aan Saint-Simon (1760–1825) toeschrijft: de « vervanging van het bestuur van de mensen door het bestuur van de dingen « . Geen individuen meer, maar « profielen »: wat een efficiëntiewinst voor de pilots van de slimme stad.

DWANG ZONDER DWANG

Smartians zijn zowel passagiers in hun eigen leven als in hun autonome auto’s. Moeder Machine zorgt voor alles, ten koste van een technologisch beperkt bestaan. In de oorspronkelijke betekenis van het woord: streig ‘aanhalen ’ (Indo-Europese wortel), stringere, constringere in het Latijn: ’ nauw samenbinden ‘. Het elektronische net is in 20 jaar nauwer geworden, tot op het punt dat geen enkele burger van de metropool er nog aan kan ontsnappen. Het pancraticon (van pan - alles en cratos - macht), een apparaat van quasi-onmacht over wezens en de wereld, is de nieuwe organisatie van de openbare orde⁽²⁾. Saint-Simon’s organisatie (The Organiser, 1819), zelf geëxtrapoleerd van het menselijkorganisme (etymologie: orgoutil, energie, arbeid). Een van de hedendaagse avatars is de cyborg, het cyber-organisme dat door de NASA is ontworpen en door de techno-feministe Donna Haraway is geprezen.

De originaliteit van dit totalitarisme is dat het geen dwang nodig heeft om zichzelf op te leggen. De technologische putsch , permanent en onzichtbaar, wordt uitgevoerd in naam van de « vooruitgang », het gemak en nu de « ecologische overgang ». Kunstmatige intelligentie zal de planeet redden, zo beweert de Macronistische wiskundige Cédric Villani. In afwachting van dit wonder maakt zij eerst de « gedematerialiseerde » administratie van de bevolking en de ontbinding van de macht mogelijk. Er is geen bedreiging voor het « lichaam van de koning  » (Kantorowiz). Op de « intelligente planeet » heeft het burgernummer geen gesprekspartner meer ( « Type 1  ») en kan het zich tegen niemand verzetten.

De oppervlakkige ecoloog protesteert alleen tegen de overlast van 5G, waarvan de frequenties de overblijvende neuronen van de Smartians zullen roosteren en het zesde uitsterven van de levende soorten zullen versnellen. Geen twijfel mogelijk. Maar de enige kritiek op de gezondheidsplaag van 5G spaart opsluiting in de machinestad. De eeuwige blunder van hen die op de lokroep van overlast lopen en technologisch totalitarisme negeren. Wij willen geen constrictor-net dat gegarandeerd « gezondheidsvriendelijk  » is; wij willen geen functionele, werkende componenten van de machine-wereld zijn.

Geen « slimme planeet » zonder 5G, de ontbrekende schakel in de algemene interconnectie. Volgens het 5G-actieplan van de Europese Commissie zijn deze netwerken bedoeld om één miljoen objecten per vierkante kilometer met elkaar te verbinden. Neem een eiland van 20m bij 50m in je stad; om een miljoen communicerende objecten te tellen, moet je bij de smartphones en diverse schermen aan bijna elk element van de omgeving: voertuigen, camera’s, lichten en lantaarnpalen, gebouwen, bushokjes en straatmeubilair, winkelkassa’s, trottoirs, vuilnisbakken, robots, huishoudelijke apparaten, kleding, meters en stadsnetwerken (water, energie, verwarming), enz. Zoals Arcep, de Franse regelgevende instantie voor communicatie, zegt:« 5G moet de digitalisering van de samenleving vergemakkelijken « . Vertaling: de Smartian kan geen gebaar meer maken dat niet wordt opgevangen, geanalyseerd en geanticipeerd door de algoritmen. De machines kennen zijn gewoonten, handelen voor hem, en dat vindt hij erg handig. Ondertussen dompelt hij zich onder in virtual reality films en games die in minder dan een seconde worden gedownload. Hier is hij bevrijd van de zorgen van het leven, denken en kiezen.

Al wat de machine-mannen vragen is dat we hen geen kwaad doen. Wat we willen is geen machinemensen worden. Het is dus vanuit een politiek en antropologisch standpunt dat we de maatschappij van de beperkingen en de slimme stad moeten aanpakken.

CYBER-SOCIALISME, GEOPTIMALISEERDECOLLECTIEVE ORGANISATIE

Zoals altijd verdedigen de voorstanders van de « her-eigening van de produktie- en distributiemiddelen », in de eerste plaats de communistische Saint-Simonianen, het idee van de « goede cybernetica  » en het « goede gebruik  » van de « regeringsmachine « . Computerondersteunde ecologische planning, zou Mélenchon zeggen. Socialisme en cybernetica versmelten voor een rationele collectieve organisatie.

Het experiment werd uitgeprobeerd onder Allende’s « Chileense socialisme » in 1972. Het werd Cybersyn (« cybernetische synergie ») genoemd en toevertrouwd aan de Britse cybernetica-theoreticus Stafford Beer, voormalig hoofd van United Steel en de International Publishing Corporation⁽³⁾. Het doel van Cybersyn: een rationeel, d.w.z. gecentraliseerd beheer van de « gecommunautariseerde » openbare sector onder technocratisch leiderschap, waarbij « inspraak van de werknemers  » in het planningsproces wordt voorgewend. Het gaat er dus telkens weer om de onherleidbare tegenstelling tussen elitaire technische expertise en collectieve politieke wil op te lossen door middel van een technopolitieke machine.

Beer en zijn ingenieurs verbinden 500 telexen in bedrijven met een centrale computer in een operatiekamer, waar dagelijks gegevens binnenkomen over de status en de activiteiten van bedrijven. DeOp-Room, die zich in het centrum van Santiago bevindt, is uitgerust met schermen die gegevens uit de fabrieken projecteren en live analyseren om de juiste economische beslissingen te nemen. Het « Cyberfolk »-apparaat is ook bedoeld om de tevredenheid van de mensen live te meten, dankzij kastjes waarmee zij hun gemoedstoestand vanuit hun huiskamer kunnen uitdrukken. Op die manier kan het bruto nationaal geluk gaandeweg worden berekend, en kan de gecentraliseerde sturing van het land worden aangepast aan de veranderende realiteit.

Helaas heeft het socialistische Chili van 1972 geen datasensoren, draadloze netwerken en supercomputers. De staatsgreep van Pinochet op 11 september 1973 maakte een einde aan het cyber-socialistische experiment, maar niet aan het project. Met de Big data en het internet van dingen, horizontale e‑overheidsprojecten komen met nieuw elan op bij de versnellers⁽⁴⁾De « negers » van het tijdschrift Multitude, en andere snelle communisten, voor gelijke en burgerlijke deelname aan de zelfverwerkelijking van de menselijke soort, door deopen gegevens, tot een gecollectiviseerd beheer van datacentra, satellieten en nano-elektronische chipfabrieken.

DE MACHTSMIDDELEN

Lyon, Dijon of Karamay in Xinjiang ontwerpen hun slimme stad niet in participatieve workshops, maar volgens de aanbevelingen van ingenieurs van Atos, Thalès, Bouygues, Suez, Capgemini, Orange of IBM. Er zijn piloten nodig om de cybernetische systemen te besturen, om de indicatoren te definiëren, de algoritmen te ontwerpen, de machines te programmeren. Er wordt trouwens gezocht naar « embedded software engineers  » (startsalaris: €35.000), IoT (Internet of Things) designers , en de Ecole des Ponts slaat de handen ineen met de Parijse School of Engineering om opleidingen in slimme steden aan te bieden.

Het beheer van de machine-wereld berust op deskundigen, de technocraten, meesters en bezitters van de middelen en machines (in het Grieks, mêkhané, wat machine, ingenieuze uitvinding, list… betekent, vandaar machinismo, machine, machinatie). Maar we zullen natuurlijk procedures zien van  » co-constructie  » en « co-creatie ». technische democratie « , zoals de huidige Citizen’s Climate Comedy, zodat de burgerij deelneemt, en gevleid door haar deelname, haar eigen machinatie aanvaardt en verdedigt.

Machines zijn middelen (synoniemen: proces, instrument, plan, truc, manier, opportuniteit, sluwheid, berekening, manoeuvre, capaciteit) en middelen zijn machines. De machine is een middel om een doel te bereiken: macht, macht, het is een machine van alle macht. Sicut dei : de machine is het middel om zichzelf de bovennatuurlijke krachten van de goden te geven. God zegt: « Laat er licht zijn  » en dank zij zijn uitvoerend woord is er licht. De Smartian zegt:« OK Google, doe het licht aan  » en dankzij de machine/medium gehoorzaamt de stemassistent.

Aristoteles gebruikt andere termen, « instrument « , « arbeider « , « slaaf « , als middelen en/of machines voor een doel. In zijn tijd waren arbeiders en slaven nodig bij gebrek aan machines. Er is gelijkwaardigheid tussen mensen en machines, tussen leven en functie, en dus zullen de mensen verdreven worden zodra de machines komen. Zo zijn robots, volgens het woord dat in 1921 werd bedacht door de Tsjechische toneelschrijver Karel Capek, afkomstig van de Slavische wortel die werk betekent. Dit loopt vooruit op Wiener’s cybernetica, kunstmatige intelligentie en de machinestad. Inderdaad, we hebben geen slaven, arbeiders of individuen meer nodig die zelf kunnen beslissen. De machine doet het zo veel beter.

EEN TECHNOTOOP VOOR MENS-MACHINES

De technocratie, de klasse die kennis, rijkdom en macht samenvoegt, beschikt over de middelen om de wereld aan haar wil te onderwerpen, om in te werken op de materie en de natuur, dit « niet-organische lichaam van de mens  » (Marx), om zichzelf « meester en bezitter  » te maken. Het huidige stadium van deze transformatie is de opsluiting van de mens-machine in de wereld-machine. De technologische boom produceert zowel de « smart planet  » en zijn variaties, connected objects, big data, smart city, smart home… als het transhumanistische project van menselijke zelfverbetering. Beiden verbonden via smartphone, in afwachting van lichaamsimplantaten die de sociale organisatie van cybernantropen zullen optimaliseren.

We kennen medicijnen met twee snelheden, nu hebben we zelfverbetering met twee snelheden. Aan de ene kant supermensen wier prestaties zijn verbeterd door hun technologische prothesen en genomen die in het laboratorium zijn verbeterd; aan de andere kant de cyber sociale insecten van de machine stad, afhankelijk van hun verbinding met het centrale controle systeem, met hun technotoop, om te functioneren. Het techno-progressieve St. Simon’s links eist machinerie en zelfmachinerie voor iedereen, verzorgd en beheerd door de overheid. Aldus deze pagina uit Le Monde diplomatique, die zijn lezers in het nummer van januari 2020 waarschuwt tegen de privileges van « de genetisch gemodificeerde rijken  » in de Verenigde Staten. Deze waarschuwingen weerspiegelen de ambities van de kleine technocratie, haar onderste lagen (ingenieurs, technici, managers, academici), die bezorgd zijn om het monopolie van de technologische eugenetica af te nemen van de particuliere kapitalisten. De techno-progressieven kunnen gerust zijn. In China en de rest van de wereld, in start-ups en laboratoria, in bedrijven en universiteiten, met steun van de staat, overheidsgeld en particulier geld, werken genetici, biologen, natuurkundigen, computerwetenschappers en cybernetici hard aan het opsluiten van de machinemens in de machinewereld.

Onderdelen en arbeid

Lees meer:
- Terreur en Bezetenheid. Onderzoek naar de politie in het technologische tijdperkL’Echappée, 2008.
- « Future Chimpanzee Manifesto against Transhumanism », Service Comprised, 2017.