Zwanger zijn in Gaza

Het is een race tegen de dood te midden van de voortdurende bombardementen in Gaza, » zeggen de zwangere vrouwen. […] Ik slaap op straat, net zoals jullie me gevonden hebben. De situatie hier is ondraaglijk, » zegt een zwangere vrouw die over een paar weken moet bevallen. UNFPA, 27 oktober.

« Onze aspiraties zijn gereduceerd tot de simpele zoektocht naar drinkwater en voedsel. De keren dat we erin slaagden om drinkwater te krijgen, leken wel luxueus. […] Slechts één bakkerij die een contract heeft met het WFP heeft brandstof om brood te produceren, vergeleken met 23 bakkerijen aan het begin van de noodhulp. » Wereldvoedselprogramma, 2 november 2023.

De cijfers: « Er wordt geschat dat 50.000 zwangere vrouwen in Gaza momenteel gevangen zitten door het conflict, waarvan er 5.500 de komende maand zullen bevallen, dat wil zeggen meer dan 160 bevallingen per dag. Meer dan 840 zwangere vrouwen zouden complicaties kunnen krijgen die verband houden met de zwangerschap of bevalling. De meeste van deze vrouwen hebben geen toegang meer tot de diensten die ze nodig hebben om veilig te bevallen: ziekenhuizen worden overspoeld door het aantal slachtoffers en hebben geen brandstof meer voor hun generatoren, medicijnen en basisvoorraden, ook niet voor verloskundige noodgevallen ». UNFPA, 31 oktober 2023.

« Duizenden kinderen zijn gedood en nog eens duizenden gewond. Als gevolg van de escalatie van de vijandelijkheden zijn kinderen en families in Gaza verstoken van water, voedsel, brandstof, medicijnen en andere essentiële goederen, waaronder veilige toegang tot ziekenhuizen. [Kinderen sterven in een alarmerend tempo en hun fundamentele rechten worden geschonden. Het is absoluut noodzakelijk om burgers, vooral kinderen, te beschermen en te voorkomen dat ze tot elke prijs het doelwit worden, ongeacht de omstandigheden. Zelfs oorlogen hebben regels ». UNICEF, 6 november 2023.

De behoeften nemen voortdurend toe en gemiddeld komen er per dag slechts 33 vrachtwagens met humanitaire hulp de Gazastrook binnen om aan alle behoeften te voldoen. Er zouden er 10 keer zoveel nodig zijn om aan deze behoeften te voldoen. Tussen 21 oktober en 6 november kwamen slechts 569 vrachtwagenladingen hulp binnen. UNRWA, rapport nr.24 van 7 november 2023.

« Gisteravond was Gaza het doelwit van ongekend hevige bombardementen en grondoperaties door Israëlische troepen, die deze vreselijke crisis naar een nieuw niveau van geweld en pijn hebben getild. De Israëlische aanvallen op telecommunicatiefaciliteiten en de daaropvolgende onderbreking van de internettoegang hebben de wanhoop en het lijden van de burgers in Gaza alleen maar vergroot. De inwoners kunnen op geen enkele manier weten wat er in Gaza gebeurt en zijn van de buitenwereld afgesneden. [De humanitaire en mensenrechtengevolgen zullen verwoestend en langdurig zijn. Duizenden mensen zijn al omgekomen, waaronder veel kinderen. Gezien de manier waarop de militaire operaties tot nu toe zijn uitgevoerd, in de context van een 56 jaar oude bezetting, luid ik de noodklok over de catastrofale gevolgen… ». Verklaring van Volker Türk, Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, op 28 oktober 2023.

« Ongeveer 1,5 miljoen mensen in Gaza zijn ontheemden. [Duizenden gevallen van acute infecties van de luchtwegen, diarree en waterpokken zijn gemeld onder vluchtelingen in UNRWA-onderkomens. [Volgens de WHO voeren ziekenhuizen in het noorden door een gebrek aan medische apparatuur complexe chirurgische operaties uit, waaronder amputaties, zonder verdoving ». OCHA, verslag nr. 32 van 7 november.

Hoe zullen de 50.000 zwangere vrouwen in Gaza in deze bijzondere en algemene context aan de val kunnen ontsnappen? We keren geleidelijk terug naar een systeem van volksgezondheid oude stijl waar moedersterfte bij de geboorte werd geteld als 1 per 100 geboorten in plaats van 1 per 100.000 geboorten (momenteel 4 sterfgevallen per 100.000 geboorten in Israël).

De grafiek. Hoewel de algemene trend iets lijkt af te nemen, blijft deze helaas zeer hoog. Hoewel een rapportagefout niet kan worden uitgesloten, zijn de oorzaken van deze neergang onder andere de volgende: de meest kwetsbaren verdwijnen, de overlevenden leren zichzelf te beschermen en te overleven, en er komt een beetje hulp binnen. De hevigheid van de bombardementen, het echte gebrek aan alles en een sterftecijfer dat van onmiddellijk naar vertraagd ging: gewonden en zieken stierven, maar niet onmiddellijk, velen door gebrek aan adequate zorg. Voor kinderen blijven de bevindingen hetzelfde, waarbij de sterftecurve, in vergelijking met volwassenen, sterker wordt. Laten we nooit vergeten dat we achter de droogte van de cijfers te maken hebben met immense pijn.

Christophe de Brouwer

Erehoogleraar en voormalig voorzitter van de School voor Volksgezondheid van de Vrije Universiteit Brussel. (8 november 2023)