Paul Lannoye (1939–2021), dood van een padvinder

Sinds de oprichting van Kairos in 2012 hebben we voor het eerst te maken gehad met rouw, het verlies van een waardevolle medewerker en vriend. Paul Lannoye is op 4 december jongstleden op 82-jarige leeftijd overleden, nadat hij leed aan een slecht behandelde ziekte die covid heet. Hij hield zijn column trouw bij en de lezers keken uit naar deze tweemaandelijkse bijeenkomst die gekenmerkt werd door de intelligentie, relevantie, analytisch vermogen, scherpzinnigheid en vrijmoedigheid die hem kenmerkten. Paul hield zich bezig met alle onderwerpen die verband hielden met de ecologie, waarvan hij een pionier en de meest illustere vertegenwoordiger in Franstalig België was: In het begin van de jaren 80 was hij medeoprichter van Ecolo, een partij die hij uiteindelijk zo’n 25 jaar later verliet, teleurgesteld door de institutionalisering ervan; van 1989 tot 2001 was hij lid van het Europees Parlement in de groene fractie, waar hij de kunst van het compromis beoefende zonder ooit een compromis te aanvaarden; in 2004 was hij oprichter van de Groupe de réflexion et d’action pour une politique écologique (GRAPPE), in 2009 medeoprichter van de Mouvement politique des objecteurs de croissance (mpOC), en meer recentelijk van de vzw Fin du nucléaire (Einde van kernenergie), van de collectieven STOP compteurs communicants (communicerende tellers), en STOP-5G.zijn, en onlangs nog van het netwerk Résistance et Liberté, als reactie op de inflatie op het gebied van hygiëne en veiligheid. Als doctor in de natuurwetenschappen wist hij dat « wetenschap zonder geweten de ondergang van de ziel is » en hij zette zich al vroeg in voor een politieke ecologie, terwijl hij aandacht bleef besteden aan de wetenschappelijke ecologie.

Trouw aan zijn column in Kairos sinds april 2012, verzaakte hij vanaf het begin zelden zijn plicht, en als hij dat wel deed omdat hij overstelpt werd door werk, had hij daar altijd spijt van. En hij was niet de enige… de correctoren keken uit naar de tekst van Paulus, die vaak op pagina 3 verscheen, een eerbetoon aan de oude leeuw die hij was, die niets van zijn rechtschapen woede, zijn oprechtheid en zijn grootsheid had verloren, hardnekkig tegenover lafaards en opportunisten. Als zijn tekst er niet was, ontbrak er iets.

Reeds in het voorjaar van 2020 heeft Paul zich verzet tegen het « gezondheids »-beleid van de Belgische regering. Hij had ervoor gekozen zich niet te laten vaccineren en verborg dat niet, noch schepte hij er over op, daarvoor was de man veel te discreet en bescheiden. Het was deze ziekte die hem in zijn ernstige vorm fataal werd. « Aaah, we zeiden het toch, hij had gevaccineerd moeten worden « , zeggen de wetenschappers, de hygiënisten en de vaccinologen met onfatsoenlijk en imbeciliair triomfalisme.  » Nu Covid een van jullie heeft gedood, geef je dan eindelijk toe hoe gevaarlijk dit virus is en verander je van mening? Nee, we veranderen het niet: afgezien van de onmogelijkheid om vroegtijdig behandeld te worden voor covid — waarvoor Paul, net als anderen, duur betaald heeft — is het echte probleem niet het gevaar van het virus, maar dat van de psychobiologische macht. Wij maken onderscheid tussen individuele gevallen — altijd dramatisch — en de collectieve en statistische dimensie. Wij zijn in staat de emotie te laten voor wat zij is en ons te concentreren op de rede, die altijd de overhand zou moeten hebben bij het bedrijven van politiek en filosofie. Paul zou de eerste zijn geweest om tegen ons te schreeuwen als we na zijn vertrek een bocht naar achteren hadden gemaakt. Hij is altijd een stap vooruit geweest in de perceptie van maatschappelijke kwesties, avant-gardistisch, een wegbereider, die tegen de stroom in durfde te zwemmen en zijn ideeën durfde te verdedigen. Dat geldt ook voor zijn laatste strijd, die hem sinds het uitbreken van de crisis begin 2020 bezighoudt. Nee, hij is niet verdwaald! Tot het einde toe, bleef dit vermogen tot visie en helderheid bij hem. Tot op zekere hoogte was de laatste strijd die hij leverde het sterven voor zijn ideeën als een coherent man die verantwoordelijk is voor zichzelf. Moge zijn voorbeeld van moed en oprechtheid ons inspireren, en moge zijn vrije en toegewijde geest onze strijd blijven inspireren.

De redactie