« Le Soir » over voetgangers: een GPS die fout gaat

Ik had het al een hele tijd niet meer gelezen. De druppel in de emmer was een van die promotiecampagnes die hun eigen leegte onderstrepen, zozeer zelfs dat ze een product proberen te verkopen op « waarden » die niet de zijne zijn: « Le Soir verzet zich tegen het onaanvaardbare », « « We zullen altijd gelijk hebben om het te openen, « Le Soir, j’y vois clair » of « Le Soir. Ik lees, daarom handel ik »… In ieder geval was mijn terugtrekking onmiddellijk en therapeutisch. Maar dankzij de goede genade van het Internet, dat mij teruggaf wat ik trachtte te ontvluchten, vond ik hem op mijn weg en het is vooral door plaatselijke vragen dat ik de gelegenheid had om zijn onwrikbare gehechtheid aan de waarden die hij uitdraagt te testen: « onafhankelijkheid, betrouwbaarheid, burgerschap, inspirerend in actie ».

de kunst van het ontwijken 

Een jaar geleden, tijdens de manifestatie tegen het plan van de Stad Brussel om een parkeergarage te bouwen onder het Vossenplein, was Le Soir terughoudend om het onderwerp te behandelen. De krant, die beweert een« GPS in het nieuws » te zijn en haar lezers te helpen « uit te zoeken wat bespottelijk en wat essentieel is », had zonder twijfel geoordeeld dat de 23336 ondertekenaars (in drie weken) van de petitie tegen deze parkeergarage een bespottelijke strijd aan het voeren waren… 

De stad capituleerde uiteindelijk en improviseerde door haar project onder te brengen in een gebouw voor sociale huisvesting 300 meter verderop, waarmee zij de ontwikkeling van haar eigen wijkcontract op dezelfde locatie tegensprak en bemoeilijkte. Le Soir vermeldt niet het verzet van de omwonenden, het debacle van de autoriteiten die er zeven maanden over deden om te beseffen dat een parking onverenigbaar was met de status van groene zone van het terrein, en hun « plan C » bestaande uit de bouw van deze parking onder een station… zonder overleg met de NMBS, die het binnen de 24 uur weigerde! Dat de stad zo amateuristisch te werk gaat, interesseert de lezers zeker niet. 

De ambitie van Le Soir is om mensen« in staat te stellenhun eigen mening te vormen in plaats van hen alleen maar te vertellen wat ze moeten denken ». Dit zou een gedetailleerde analyse en een tegenstrijdig debat vergen over deze opgravingswoede en het programma waartoe zij behoort: dat om de boulevards van het stadscentrum « terug te geven  » aan de voetgangers en de kelders van de vier pleinen en de smalle verkeersaders van de« miniring  » aan de auto’s. Dit programma — dat een samenhangende visie ontbeert en gebaseerd is op een wankel akkoord tussen socialisten en liberalen — dankt zijn helse timing en zijn fobie voor democratische procedures aan de verkiezingsdeadline van 2018, zoals burgemeester Yvan Mayeur samenvatte: « We moeten snel beslissen, anders weet ik wat er gaat gebeuren. We zullen te maken krijgen met veel deskundigen en comités die een negatief advies zullen geven, natuurlijk. Om nog maar te zwijgen van de juridische procedures, die een heel gedoe zijn. 

Het« maatschappij projectDe « nieuwe » maatregelen die de burgemeester oplegt, gaan veel verder dan mobiliteit: een verbod op politieke manifestaties op de boulevards, maar toelating van commerciële happenings, privatisering van de openbare ruimte, een verbod op alcoholconsumptie op straat (behalve op de terrassen), een ontwikkelingsplan om het commerciële aanbod « op te waarderen », met name voor Chinese toeristen, verwijdering van krantenkiosken, plaatsing van reusachtige reclameschermen, concessie aan ClearChannel voor de ontwikkeling van digitale reclame langs de voetgangersroute, alles-voor-alles-evenementen, enz. Maar Le Soir vat de complexiteit van het vraagstuk liever samen in een binaire tegenstelling tussen « de partizanen  » en  » De« tegenstanders « , die suggereren dat de kritische stemmen (fietsers, personen met beperkte mobiliteit, automobilisten, verenigingen, werkgevers, regionale overheden, winkeliers, omwonenden — met inbegrip van degenen die het principe van de voetganger verdedigen en die er aanvankelijk om hadden gevraagd) alleen afkomstig zouden zijn van slinkse geesten, van aanhangers van de alles-voor-de-auto, kortom, een concert van egoïsmen en archaismen. Deze redactionele oneerlijkheid bestaat niet alleen in het partij kiezen voor de projecten van de Stad, maar in het doen van dit op een bescheiden manier, door slechts aan enkelen het woord te geven, informatie te ontwijken en anderen te fragmenteren… 

in de avond, enkele redenen om het niet meer te openen… 

In oktober, Le Soir opende zijn kolommen voor de filosoof en econoom Philippe Van Parijs: de man die enkele maanden eerder verklaarde dat « de inwoners zijn niet de eigenaars van de stad » stelde zijn enthousiaste visie op het voetgangersverkeer voor, waarbij alle complexiteit werd uitgewist, de democratische kwestie werd geëlimineerd en de gevolgen van dit plan werden gereduceerd tot de details van « de toekomst van de stad ».software » die zich na verloop van tijd zal vestigen. Een mening die minder het resultaat is van de gedetailleerde analyse van een lid van de academische gemeenschap dan van de overhaaste vooringenomenheid van een burger die niet aarzelt om enige vrijheden te nemen met de werkelijkheid en met de geschiedenis. Dus, om te verwijzen naar « een terugkeer naar het oorspronkelijke ontwerp van onze boulevards [qui] werden op het einde van de 19e eeuw ontworpen zodat de Brusselaars over hun volledige breedte konden flaneren, een babbeltje slaan en hun kinderen laten spelen« Daarbij wordt vergeten dat de wegen toen werden gebruikt door trams, rijtuigen en karren (voordat ze werden overgenomen door de auto), terwijl de trottoirs bestemd waren voor voetgangers. En dat wil niet zeggen dat de stad nu de route van bussen in het centrum bemoeilijkt en auto’s terugstuurt naar middeleeuwse straten, die zeker niet voor auto’s zijn ontworpen en waar een kind niet meer zonder gasmasker zou mogen « wandelen » .

De volgende dag bracht het dagblad, dat niets onderneemt om de grenzen van onwetendheid en conformisme te verleggen, in Mons denkers over het stedelijk vraagstuk bijeen, zoals de sterarchitect Santiago Calatrava (ontwerper van de stations in Luik en binnenkort in Mons) en verschillende burgemeesters (waaronder Elio Di Rupo en Yvan Mayeur), voor een hoogvliegende brainstormsessie met een conclusie die het gewaagde « Destad is een complex, meervoudig wezen, met problemen die even gevarieerd zijn als degenen die er wonen.

De volgende dag kon de lezer van Le Soir het verslag van de Commissie voor de dialoog met de voetgangers op een objectievere manier beoordelen. Een halve pagina, ondertekend door Pierre Vassart (hoofd van de Brusselse pagina’s), die merkwaardig genoeg geen enkele sleutel geeft om te begrijpen dat deze raadpleging, georganiseerd aan het einde van een openbaar onderzoek dat op het verkeerde moment werd gehouden (terwijl er nog een testfase van enkele maanden loopt) en met als enig doel de ontwikkeling van het voetgangersgebied (banken, verwijdering van bloembakken, enz.) — het niet mogelijk heeft gemaakt om zich uit te spreken over de essentiële bekommernis van de 200 aanwezigen: de mobiliteit. Geen woord over de vele kritiek op het mobiliteitsplan, noch over de eis van een impactstudie, en zelfs niet over het ontbreken van voorstudies — hoewel de stad momenteel juist om deze reden voor de rechter wordt gedaagd. Van de 3,5 uur debatten heeft de verslaggever alleen de woorden »[refusant] en bloc het beginsel zelf van de voetganger  » onthouden of integendeel « dat het niet ver genoeg ging »… woorden die hij als enige heeft gehoord. Dit is niet verwonderlijk, aangezien hij er vervolgens op wijst dat een vereniging die in het volle zicht van iedereen op de vergadering aanwezig was, niet aanwezig was. In werkelijkheid was het de journalist van Le Soir die niet de moeite nam zijn gezicht te laten zien en die zijn afwezigheid probeerde te verhullen door alleen het woord te geven aan de wethouder van Stedenbouw. 

Deze zelfgenoegzame behandeling heeft uiteraard niets te maken met de toenadering tussen bepaalde journalisten en gekozen ambtenaren. Evenmin met het feit dat het gemeentebestuur 15 dagen na de raadpleging een bijlage van 28 bladzijden heeft gepubliceerd in Le Soir, met op de tegenoverliggende bladzijde niet-ondertekende artikelen waarin de voordelen van de adverteerder werden geprezen. De prijs gaat naar het artikel« Parkeergarages, een troef voor de Brusselse voetgangers »… gepubliceerd tegenover een advertentie voor Interparking! 

Gwenaël Breës