EEN CIRCUS

Misschien heeft deze maatschappij het nog nooit zo verdiend om spectaculair genoemd te worden als nu. Het bewijs daarvoor wordt met de dag duidelijker, vooral in ons kleine land, dat nu in de greep is van de verkiezingskoorts, waarbij de zogenaamde democratische partijen belachelijke toespraken houden voor hun toekomstige kiezers. Maar bovenal kunnen wij alleen maar waardering hebben voor de rol die de Eerste Minister — hoofdletters zouden hem de eer bewijzen die hij niet verdient — gedurende deze rampzalige legislatuur heeft gespeeld. Het is een betreurenswaardig cijfer dat hij zal hebben toegebracht aan hen die hun kritische geest nog niet verloren hebben! Hier is een man die bij elke gelegenheid pronkt met zijn bescheiden afkomst als kind van emigranten, op jonge leeftijd vaderloos en hard werkend om, zoals men zegt, de ladder van voorbeeldig succes te beklimmen, de gelederen van de nu zogenaamde socialistische partij te veroveren en de carrière te maken die wij kennen en aan het eind van de rit — hopen wij — de illusoire top van de macht te bereiken. En als hij die niet zo discreet mogelijk uitoefent, dan bezet hij hier de mediaruimte en vult die op de meest belachelijke wijze, vermenigvuldigt de effecten van aankondigingen, leent zich voor alle ensceneringen van zijn lachende persoon op alle plaatsen en bij alle gelegenheden. Di Rupo in zijn zwembroek aan het zwembad, Di Rupo op de kerstmarkt, handen schuddend met mensen; Di Rupo gaat hier en daar, onvermoeibaar, dapper, met de horde journalisten van de geschreven, gesproken en televisiepers op zijn hielen, verslag uitbrengend over van alles en nog wat. Door een speling van het lot nam hij enkele weken voor het officiële begin van de verkiezingscampagne deel aan een zogenaamd amusementsprogramma op televisie, het kleine volk was extatisch en applaudisseerde voor het optreden van de artiest, terwijl de kwade tongen van de pseudo-oppositiepartijen de charme-operatie van de regeringsleider stigmatiseerden. Na de opening van het liefdesfilmfestival in zijn goede stad Bergen, en om — naar wij hopen opnieuw! — in stijl te eindigen, zit hij de ontvangst voor van de twee panda’s die rechtstreeks uit China zijn gekomen, en die als buitenlandse staatshoofden worden ontvangen en nu wonen in het dierenpark dat hun gastvrijheid biedt. Het is vermeldenswaard dat hij, in tegenstelling tot de twee aardige grote dieren van elders, een flagrant gebrek aan enthousiasme aan de dag legde voor de honderden Afghaanse vluchtelingen die hem herhaaldelijk en zonder succes op hun benarde situatie hebben gewezen, evenals voor de vele andere kwesties die worden behandeld met een leugenachtige neerbuigendheid die grenst aan intellectuele grofheid. 

Maar laten we de steen niet werpen naar de man die, als we de pers mogen geloven, tegen alle verwachtingen in de lieveling blijft van een belangrijk deel van wat er nog over is van de publieke opinie, hij is niet de enige die opgemerkt wil worden. Anderen, weliswaar minder mediageil maar evenzeer erop gebrand om enkele sporen van hun durf achter te laten, ontbreekt het niet aan die vorm van humor die typerend is voor de periode die nu begint en tot mei aanstaande zal duren. Zo hebben wij onder meer de woorden kunnen waarderen van Benoît Lutgen, een bekend humanist die in alle ernst de oprichting heeft voorgesteld van nieuwe steden , waaronder een in de buurt van La Louvière. Zoals men vroeger zei: « als het gebouw weg is, is alles weg » en in plaats van de bestaande steden te verbeteren, te verfraaien en op te poetsen, kunnen we er net zo goed meteen tegenaan gaan en de koe bij de horens vatten! Natuurlijk, zoals vele andere suggesties van alle kanten en over alles, raakten de mooie, gulle maar gekke ideeën van onze man, nadat zij de mensen aan het lachen hadden gemaakt, snel in de vergetelheid, onmiddellijk vervangen door nog gekkere en vergezochte ideeën; wij zijn nog niet klaar met lachen. 

Op het moment van schrijven zou een andere vorm van plezier wel eens in een tragedie kunnen veranderen. De crisis die na de overwinning van de opstandelingen in Kiev is ontstaan, was allesbehalve onvoorspelbaar. Het was duidelijk dat Tsarevitsj Poetin niet bij het raam kon blijven staan zonder te reageren met de vastberadenheid waar hij om bekend stond en die vereist was door een situatie die voor hem totaal onaanvaardbaar was. Het is bekend dat de ineenstorting van het Sovjetrijk, dat hij met toewijding diende, voor hem een ramp en een vernedering was en dat hij er zijn missie van maakte om het opnieuw op te bouwen. Voor dit historische project werden, worden en worden alle middelen — bedreigingen, leugens, intimidatie en geweld — gebruikt: de Tsjetsjenen, de Georgiërs en nu de Oekraïners weten hier iets van; evenals de westerse leiders die niet in staat lijken, zolang het tegendeel niet is bewezen, de vastberadenheid van de voormalige KGB-officier te veranderen. En indien de eetlust van de meester van het Kremlin toevallig te groot zou worden geacht en bepaalde grenzen zou overschrijden, en indien, naïef beschouwd, het evenwicht in gevaar zou worden gebracht en de zaken een meer krijgshaftige wending zouden nemen, kan de mogelijkheid van een gewapend conflict niet worden uitgesloten. In dat geval, en met het oog op een mogelijke escalatie die fataal zou zijn voor het oude continent, zo niet voor de hele planeet, zou er niemand zijn om deze column te lezen. Maar dit is puur giswerk en het is mogelijk en zeer wenselijk! Het is maar goed dat de diplomatie het wint van de verleiding van de oorlog. 

Bovendien blijven wij getuige van dezelfde jammerlijke ineenstorting op bijna alle gebieden van het inmiddels beroemde dagelijkse leven dat wij hier en elders met dezelfde universele achteloosheid blijven leiden. Overal heerst een volslagen stilzwijgen over de ernstige milieuproblemen en geen enkele regering schijnt bereid te zijn de urgentie en de ernst in te zien van een algemene situatie die met de dag erger wordt. Het enige antwoord op de rampzalige luchtvervuiling in ons land en onze naaste buren is de invoering van gratis openbaar vervoer in de grote steden! Ook hier zouden wij, indien de absolute stompzinnigheid van dergelijke maatregelen niet eerst verbazing zou wekken, geneigd zijn te beginnen met een enorme, gierende lach. En, nogmaals, we moeten ook vaststellen hoe de sociale strijd die hier en daar — in Spanje, Turkije en elders — oplaait en, in de meest schandalige mediastilte, uitbreekt, niet gepaard gaat met eisen in verband met de situatie waarin wij ons op wereldvlak bevinden. Natuurlijk is de woede die hier wordt geuit volkomen legitiem en gegrond; natuurlijk moet er dringend een rechtvaardiger systeem voor de verdeling van de rijkdom komen, moet er een einde komen aan de verfoeilijke en verachtelijke overheersing van de financiële wereld en zijn beurshandelaren en moet er een einde komen aan het altijd maar aanvallen van de meest achtergestelden en het vervolgen en bestraffen daarvan, zoals hier tegen de werklozen wordt gedaan. Maar de enige uitweg uit de huidige schande en ongelukkigheid is deze wereld radicaal uit te roeien en een nieuwe te stichten; er is geen andere weg denkbaar. 

Jean-Pierre L. Collignon