Geen vragen, geen twijfels, geen out-of-the-box denken. Geen democratie?

« Een persconferentie is geen plaats om politieke verklaringen af te leggen . Maar een persconferentie is zeker geen plaats om te debatteren, zoals we moeten begrijpen(1). Hoewel aan alle kanten vragen en ontevredenheid worden geuit, lijken zij op het politieke toneel slechts met moeite naar voren te komen. Jonge scheuten worstelen om door te droge grond te breken, een democratie die regen nodig heeft.

Op vrijdag 18 december, tijdens de persconferentie die daar die dag werd gehouden, was Kairos weer van de partij. De betrokken journalist en de krant werden dezelfde avond en de volgende dag als een al te brutaal kind door de Eerste Minister hardhandig toegesproken in de Belgische staatsbladen(2).

Als u naar het laatste kijkt, zult u verbaasd zijn te zien dat de artikelen in de Franstalige kranten kopieën van elkaar zijn. Als er niet een paar kleine wijzigingen waren aangebracht in de bewoordingen of in de chapeau, zou het woord voor woord zijn gekopieerd en geplakt. Het enige opmerkelijke verschil is dat de term « journalist » in La Libre opzettelijk wordt vermeden. Er wordt gesproken over een persoon die voor Kairos werkt, zelfs een activist, maar er wordt niet erkend dat de spreker een journalist is. Een verandering die achteraf is aangebracht.

Deze artikelen zijn helaas zeer onvolledig, een ander kenmerk van de massamedia, en lijken bijna op roddeljournalistiek. De kwestie van de democratie, die centraal staat in de vragen van de journalist, komt niet aan bod, behalve in de Vlaamse krant De Morgen . Ze eindigen allemaal met de milde humor van de minister: als je een boodschap wilt overbrengen, ga dan de politiek in. Een voorrecht alleen voor politici, dan?

In diskrediet brengen en het zwijgen opleggen

Een ander punt is dat de manier waarop de interventie van de Kairos-journalist in deze kranten wordt « geanalyseerd » op zijn minst ronduit bedenkelijk is. De journalist wordt op een totaal willekeurige manier beoordeeld en gelabeld… jammer voor de pers die (relatief) neutraal en objectief wil zijn. Complotistisch, militant, niet erg serieus, hij wordt in een nogal donker daglicht gesteld.

De oproep tegen deze censuur vond geen weerklank bij de tegenhangers in de media of bij de journalistenvakbond, die een bolwerk tegen dit soort misbruiken zou moeten zijn(3).

De politieke correctheid van de betrokkene, Alexandre Penasse, is zeker voor kritiek vatbaar, maar is geenszins ontoelaatbaar of irrationeel, zoals men ons wil doen geloven. Alleen het tegenovergestelde. Het is met droefheid dat wij hun stilzwijgen tegenover het onrecht moeten aanschouwen. Deze, zoals alle anderen.

Het is zoveel gemakkelijker om een dissidente journalist te bekritiseren dan een paternalistische regering, wanneer je je onafhankelijkheid hebt opgegeven. Ik durf te zeggen paternalistisch, want de infantilisering van de bevolking onder de Covid-maatregelen staat niet meer ter discussie. En dat blijkt hier uit de reactie van de premier. De regering zal nooit ongelijk hebben, lijkt hij te zeggen, ga terug naar de samenzweringstheoreticus. Er is geen plaats meer voor nuance in de discussies over het virus. Er is geen ruimte voor discussie over het virus, behalve in de maskers van onbeschaafde en misdadige burgers die het klimaat van zachte gehoorzaamheid aan de wet verrot slaan.

Maar als debat en controverse legitiem zijn, waar kunnen zij dan plaatsvinden? Waar is de democratie wanneer de besluitvormers elke mening die niet conform is, vastnagelen? Wanneer zij, vol neerbuigendheid, niet langer aarzelen om een journalist op een vernederende manier, hun positie onwaardig, in diskrediet te brengen? Wanneer zij het onbetwistbare karakter van hun besluiten volledig tot uiting brengen? Wanneer zij eindelijk vaststellen dat de burgers niets te zeggen hebben?

Democratie. Macht aan het volk. Het is tijd om het begrip opnieuw in de term te integreren. Het is tijd om een echte dimensie van discussie en overleg in onze samenleving tot stand te brengen. Een ruimte waar journalisten, artsen, studenten… iedereen vragen zou kunnen stellen, zijn mening zou kunnen geven en oplossingen zou kunnen voorstellen zonder als schurk te worden bestempeld wanneer hun gedachten niet aan de norm beantwoorden.

Waar de pers, als afgevaardigde van het volk, trouw zou zijn aan haar missie.

Espace membre

Leden